Cultuur In Beeld zoekt medewerkers om mee te helpen om ons cultureel patrimonium in beeld te brengen.
Schrijft u graag over wat er te doen is in ons Vlaanderen? Dan is dit mogelijk uw ding.
U komt terecht in een leuk team.. Interesse? mail naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Boeken

Het Kunstuur

Kunstuur.jpg

 

De gebroeders Hans en Joost Bourlon deden het weer: gisteren openden ze hun knappe tentoonstelling Het Kunstuur. Het is geen verhuis van Mechelen naar Hasselt: het Kunstuur voltooit zijn derde editie nabij de Sint-Romboutstoren in Mechelen op 30 april.

Ook in Hasselt konden ze beslag leggen op een knappe locatie: in het centrum van de oude stad en in het historische gemeentehuis op het Groenplein zijn enkele zalen omgevormd tot tentoonstellingsruimte, inclusief de trouwzaal.

Eén uur kunstbeleving

Voor wie het procedé niet kent, leg ik het even uit. Er worden een dertigtal topwerken van Belgische kunstenaars uit de periode 1850 tot 1950 getoond. Je krijgt audiobegeleiding en koptelefoon (breng liefst je eigen oortjes mee). Je mag een vouwstoeltje nemen. Stipt op het afgesproken uur, gaat de deur open en betreed je met je kleine groep van 6 personen de eerste vaag verlichte ruimte. Je bent omringd door een tiental schilderijen. Er verschijnt een lichtbeeld van een - al dan niet - bekende Vlaming die zijn of haar verband met het eerste schilderij toelicht. Dit schilderij wordt plots goed verlicht. Nadat ze allemaal besproken zijn, krijg je nog even de tijd om het geheel te bekijken. Dan word je verzocht de volgende ruimte te betreden.

Stijn Meuris

De Limburgse muzikant mag de inleiding doen en het eerste doek bespreken. Het is een zicht op Genck van 1905, dat totaal anders is dan het Genk van vandaag. Zuhal Demir is de tweede BV. Het schilderij heet "Moederschap" en we zien een arme vrouw met een kind op de arm en een ander aan haar rokken. Demir bespreekt enkel haar associatie met de achtergrond van rokende fabrieksschouwen in een tamelijk hallucinant landschap, omdat haar vader de kost verdiende als mijnwerker. Marc Van Ranst mag commentaar geven bij een doek van Albert Servaes, want het sluit aan bij zijn expertise: virologie. Aan Tom Boonen werd gevraagd om uit te leggen dat in het landschap van V. De Saedeleer de uitloper van de Taaienberg te zien is, een helling die in de Ronde van Vlaanderen bijna beslissend is.

Je zal ook al ondervonden hebben dat je van een tentoonstelling véél meer ziet en geniet als je een goede gids bij hebt en dat is ook nu het geval. Als je Lieve Blancquaert hoort vertellen over "Het ingedommelde model"(1924), dan voel je de aangename warmte van het zuiden van Frankrijk bijna op je huid.

Dirk Brossé verzorgt de aangepaste muziek.

Aparte beleving

al heb je de drie versies in Mechelen gezien, dan nog is het de verplaatsing waard. Er zijn nieuwe doeken, maar ook het weerzien met de vroeger getoonde kunst is een plezier.

Het is een uur genieten en daarna is er nog de stad Hasselt die absoluut een bezoek waard is met musea en tal van restaurants en cafés. Zag je de Japanse tuin al?!

van 3 april 2022 tot 8 januari 2023

tickets en info: website: www.hetkunstuur.com,

van 3 april 2021 tot 8 januari 2023

 

bestel de tickets online, dan ben je zeker van een plaats

 

Brochure: eerste tentoonstelling Het Kunstuur Hasselt 10 €

Foto's van alle schilderijen, alle verhalen zoals ze verteld worden, de portretten van de tentoongestelde kunstenaars en foto's van de 'making of'. Vierkleurendruk, 68 pages.

 

 

Voeding is geen medicijn

pil.png

 

VOEDING IS GEEN MEDICIJN

auteur: dr. Joshua Wolrich

non-fiction

uitgeverij: LEV

recensente: Gerda Sterk

XXXXX

Een vrolijk boek

Het eerste wat opvalt is de vrolijke stijl waarin het boek geschreven is, ook al gaat het over een onderwerp dat elke dag wat serieuzer genomen wordt: voeding en het verband met gezondheid. Het is niet enkel de manier waarop hij ons laat delen in wetenschappelijke bevindingen, ook de voorbeelden doen glimlachen: "Om dezelfde hoeveelheid eiwitten binnen te krijgen als van een gemiddelde biefstuk van 250 gram, zou je meer dan 2 kilo broccoli moeten eten".

Gewicht en gezondheid

Wolrich is een ervaringsdeskundige. De eerste hoofdstukken vertelt hij over zijn strijd tegen overgewicht, de pesterijen en het verlies aan zelfvertrouwen die het gevolg waren van te dik zijn. Dat was de reden dat hij voedingsdeskundige geworden is en nu zijn "nutribullshit" beweringen wetenschappelijk kan staven. Nu is hij verbonden aan het NHS.

Gewicht is niet bepalend voor je gezondheid. BMI is een overroepen index. Schaf het af!  Een dieet kan een valkuil zijn, zodat het een ongezonde relatie met voeding in de hand werkt. Dieetgoeroes zijn soms fantasten, met Anthony William als sprekend voorbeeld. Die man beweert in contact te staan met geesten, die hem vertelden dat bleekselderijsap een krachtig middel tegen kanker is. Hij heeft duizenden volgelingen, onder wie Gwyneth Paltrow en Sylvester Stallone

Koolhydraten, suikers, vetten

Zijn belangrijkste boodschap is niet nieuw: eet van alles met mate. Een gezonde levenswijze met weinig alcohol, (vanzelfsprekend) niet roken, voldoende beweging en minimaal 5 stuks groenten en fruit per dag, is altijd te verkiezen boven een obsessief bezig zijn met lichaamsvet. Het is namelijk belangrijk of dat vet rond de organen zit (slecht!) of op de heupen en de dijen (eerder goed!).

Voeding voorkomt noch geneest kanker

Aan dit waanidee wijdt Wolrich een heel hoofdstuk. Het idee geeft een vals gevoel van veiligheid. Hij herhaalt en bewijst dat voeding geen medicijn is. Hij haalt zelfs het idee onderuit dat biologisch voedsel gezonder zou zijn en dat je van pesticiden kanker zou krijgen. "Kanker is waanzinnig complex en er zijn talloze dingen die het ontwikkelen ervan beïnvloeden".

Verbeter je relatie met voeding

Je gewicht is niet bepalend voor je gezondheid. Je kan dikker zijn dan ooit in je leven en toch een gezonder voedingspatroon hebben dan toen je obsessief aan het diëten was. Bovendien ben je gelukkiger. Ja, je mag al eens een stuk cake eten zonder dat je 10 km moet gaan lopen om het kwijt te raken.

Wolrich behandelt de lezer(es) met respect, overtuigt met wetenschap en verpakt zijn boodschap in humor. Lezen dat boek, zelfs al is het niet allemaal baanbrekend! Het getuigt van gezond verstand, gebaseerd op onderzoek en bewijs.

 

 

Recencie boek - Rationaliteit

b_800_600_0_0_0_images_artikelfotos_maart2022_image_1.png

 

RATIONALITEIT

Wat rationeel denken is en waarom we het meer dan ooit nodig hebben

auteur: Steven Pinker

non- fictie

uitgeverij: Atlas Contact, Tweede druk 2022

recensente: Gerda Sterk

XXX

Een nieuwe Pinker!

Als Steven Pinker een boek publiceert, dan wil de halve wereld dit lezen en ik dus ook! Ik dacht een bevestiging te vinden van het belang van “redelijk zijn”, of dat nu gaat over een echtscheiding, een burenruzie of een klacht tegen een reisagentschap. Die verklaring moet je zoeken tussen tal van grafieken en filosofie over logica en denkfouten. Het is geen gemakkelijk boek, je hebt al je aandacht nodig en af en toe moet je je doorheen het hoofdstuk worstelen. Het boek is gegroeid - zo schrijft hij in zijn inleiding - uit de lesstof van zijn college over cognitieve psychologie.

Wat is rationaliteit?

De homo sapiens is een dier dat bewezen heeft over grote wijsheid te beschikken. Zelfs toen in de 21ste eeuw een dodelijke pandemie weer de kop opstak, slaagden we erin om het dodental te beperken door vaccins. Dit cognitieve vermogen is het erfdeel van onze soort en niet een eigenschap die is voorbehouden aan de westerse beschaving. Ook de San in de Kalahariwoestijn konden zich enkel handhaven dankzij logisch redeneren en kritisch denken. Ook zij gebruikten hun kennis om doelen te bereiken. Het verband tussen "kennis" en "doel" is een belangrijk onderdeel van het boek. Critici van het boek zijn van mening dat hij "doel" wat steviger had kunnen aanpakken. Op logische, redelijke gronden kan je geen conclusies bereiken over wat we moeten nastreven. Wat is het beste doel. Wat is waarheid?

Hoe is het mogelijk dat een rationeel dier zoveel bullshit accepteert?

Een taboe zou een voorbeeld van irrationeel denken kunnen zijn. Hoeveel is een mensenleven waard? Mag orgaandonatie betaald worden? Mag je rationeel nadenken over wat er in de bijbel staat?

Ethiek lijkt ook een domein te zijn dat buiten de rede staat, maar is dat ook zo?

Wanneer ben je eigenlijk logisch en kritisch aan het denken? Pinker wijdt er een heel hoofdstuk aan dat gortdroog zou zijn, ware het niet dat zijn voorbeelden de lezer spontaan doen lachen.

Kansrekening en Toeval

De rol van het toeval heeft direct te maken met kansrekening, zoals het voorbeeld van mensen met vliegangst, die zorgeloos de auto nemen, aantoont. Angst staat niet in verhouding tot het feitelijk dodental. Een ander voorbeeld is de angst voor kernreactoren, wat aangejaagd wordt door drie ongevallen waarbij verrassend weinig mensen omkwamen. Vergelijk dat met het aantal slachtoffers dat dagelijks veroorzaakt wordt door de uitstoot die gepaard gaat met het gebruik van steenkool.

Een ander treffend voorbeeld is dat 9/11 bijna 3000 doden eiste, terwijl de twee oorlogen die daarvan het gevolg waren, het leven kostten aan tweemaal zoveel Amerikanen, om nog te zwijgen van de honderdduizenden Irakezen en Afghanen.

Andere hoofdstukken gaan over statistiek, speltheorie, correlatie versus causaliteit (komt de zon op omdat de haan kraait?), logica, ik-persoon en anderen.

Iets is waar tot het tegendeel bewezen is

Wetenschappers zouden heel goed moeten zijn in het uitdrukken van hun onzekerheid. In de wiskunde kunnen we spreken van absolute waarheden, in het dagelijks leven absoluut niet. Autoriteitsargumenten zijn valabel, zolang de autoriteit zich op zijn eigen gebied houdt. Wetenschappers komen in het nieuws, maar laten zich soms verleiden tot uitspraken over zaken waarin ze niet bevoegd zijn. Pinker probeert in elk hoofdstuk inzicht te verschaffen over denkfouten, hoe ze ontstaan, hoe we ze herkennen en hoe ze kunnen vermeden worden. Degene die méér boeken over dit onderwerp gelezen heeft (denk Kahneman, Leibniz, Goldstein, ...) zal af en toe toch een nieuw inzicht ontdekken en zal zich in elk geval niet vervelen omdat Pinker vlot schrijft en de voorbeelden en cartoons echt humoristisch zijn. Indrukwekkende bibliografie en een lang register met noten sluiten het boek af. 

 
 
 

Recensie boek - Iets te verbergen

b_800_600_0_0_0_images_artikelfotos_maart2022_image.png

 

IETS TE VERBERGEN

auteur: ELIZABETH GEORGE

uitgeverij: A.W.Bruna Uitgevers

2022      Something to Hide

een inspecteur Lynley-mysterie

recensente: Gerda Sterk

XXX

 

Het verhaal speelt zich af in Noord-Londen tijdens broeiend hete zomerdagen.

Het is een detectiveroman, dus wordt er een misdrijf gepleegd. Eer de bekende inspecteur Lynley samen met zijn assistente, sergeant Havers, de moord zal

onderzoeken, introduceert de Amerikaanse schrijfster, E. George, ons in de huishoudens van de betrokken personen. Nergens heerst er vrolijkheid, nergens ieisjes

genitale verminkingen te laten ondergaan om ze zo als maagd tegen betaling te kunnen uithuwelijken. De levens van allemaal hangen vast in een web van leugens

en geheimen, die de inspecteurs moeten zien te ontrafelen. Het duurt ruim 600 bladzijden eer ze daarin slagen. Intussen heeft de auteur de tijd genomen om heikele

thema's als racisme, seksisme, genitale verminking en zelfs klassenverschillen in haar verhaal aan bod te laten komen. Meeslepend en intelligent is het zeker,

opbeurend is het niet.

 

GEVEN EN NEMEN - De kracht van geven en de weg naar succes

unnamed.png

 

auteur: Adam Grant

oorspronkelijke titel: Give and Take (2013)

uitgeverij: Lev. Lev is het non-fictiefonds van A.W.Bruna uitgevers, waarbij Lev staat voor Lering en vermaak.

Non-fictie, maatschappij en individu

recensente: Gerda Sterk, lid van HV, VJV, SKEPP

waardeoordeel: 3 sterren op 5

Wie goed doet, goed ontmoet?

De huidige wereld verandert snel. Onze kans van slagen is afhankelijk van onze talenten, maar ook – en niet in het minst - van de manier waarop we ons verhouden tot anderen.

Op de werkvloer ontmoeten we drie soorten mensen met drie fundamentele stijlen van sociale interactie: de gevers, de nemers en de matchers of uitruilers. Dat leren we in het eerste hoofdstuk, waarna Grant in de rest van het boek zal bewijzen welke van de drie het meeste succes heeft. Eer hij tot een definitie van de drie soorten komt, heeft hij ze voorgesteld aan de hand van zeer breed uitgewerkte voorbeelden. Dat systeem volgt hij doorheen het hele boek. Meestal steekt hij méér tekst in de voorbeelden dan in wat ze aantonen.

De nemers willen graag meer krijgen dan ze geven. De gevers zijn zeldzamer: ze geven liever dan ze krijgen. De uitruilers proberen een goed evenwicht te vinden tussen geven en nemen. Grant verklapt al in het eerste hoofdstuk dat de gevers de meeste kans maken onder aan de ladder te staan, maar – gek genoeg – zijn het ook de meest succesvolle presteerders. De twee andere categorieën staan meestal in het midden.

Grant wil met zijn boek aantonen dat we het succes van gevers veelal onderschatten op de volgende gebieden.

Netwerken

Grant presenteert frisse benaderingen voor het ontwikkelen van banden met nieuwe contacten en het versterken van banden met oude contacten.

Samenwerken

Niet alleen moet het samenwerken met collega’s productief zijn, Brant presenteert middelen om hun respect te verdienen.

Mensen beoordelen en beïnvloeden

Hij presenteert contra-intuïtieve technieken om mensen te beoordelen, hun talent te ontdekken en het beste uit de mensen te halen. Hij heeft het over presenteren, verkopen, overtuigen, onderhandelen.

Geven heeft nadelen

Hij bespreekt welke gevaren de “zelfopofferende gever” kan tegenkomen en hoe hij van de onderste sport van de succesladder kan opklimmen tot de hoogste. Al is een gever zijn de beste levenshouding, toch waarschuwt hij voor mogelijke gevolgen: burn-out, bedrogen worden, te veel weggeven, overkomen als een zwakkeling, de ander de kans geven van jou te profiteren, om er een paar te noemen. De auteur vult een hoofdstuk met raadgevingen om te voorkomen dat de gevende mens de dupe wordt van zijn eigen ingesteldheid.

Verdronken in een bad van voorbeelden

Grant omlijst zijn theorieën met talloze voorbeelden, veelal ontleend aan de Amerikaanse samenleving. Die persoonlijke verhalen brengt hij in verband met studies. Ik trof op p.17 en op p.29 zelfs een voorbeeld uit een Belgisch onderzoek onder geneeskundestudenten aan. Daaruit blijkt dat gevers de laagste cijfers hebben in het eerste jaar, maar in het hoogste jaar als besten eindigen. Hij trekt daarbij een enigszins rare parallel: de geversstijl zou beter cijfers kunnen voorspellen dan dat roken een voorspeller van longkanker is.

Een inwoner van de V.S. is beter vertrouwd met de mensen van wie we de namen terugvinden in 28 bladzijden “Noten”. Abraham Lincoln kennen we allemaal. Grant gebruikt acht bladzijden met deze president als voorbeeld om aan te tonen dat gevers uiteindelijk de winnaars zijn.



Waarom lezen?

Adam Grant is hoogleraar psychologie. Hij laat zien waarom onze vrijgevigheid de verbinding met anderen kan verbeteren en zelfs bepalend is voor succes en geluk. Hij richt zich speciaal tot mensen in de zakenwereld. Zijn voorbeelden zijn daarom ook meestal succesvolle “witte” mannen. Hij suggereert middelen om een directere route naar succes in te slaan: wees bv. niet verlegen om raad te vragen. Dat moet je op een eerlijke manier doen, anders val je door de mand als bedrieger en speel je het vertrouwen kwijtVertrouwen is niet alleen in de zakenwereld de basis van goede relaties.

De raadgevingen, de vaststellingen, de ideeën zijn zeker de moeite om te overdenken. Of u dit boek zal uitlezen hangt af van de mate waarin de vele voorbeelden en (al dan niet wetenschappelijke) onderzoeken u kunnen boeien. Sommigen zullen oordelen dat het vlot geschreven is, anderen zullen zich eraan ergeren dat hij pas na vele omwegen ter zake komt.

 

Recencie Boek - De Maanblaffers

Maanblaffers.png

 

DE MAANBLAFFERS

Auteur en tekenaar: Marten Toonder

Fictie: stripverhaal

Uitgeverij: De Bezige Bij, Amsterdam, 2021

Eerste uitgave: 1967

recensente: Gerda Sterk

XXXXX

 

Actueel verhaal

De boeken van Marten Toonder verschillen van andere tekenverhalen, omdat er meer te lezen valt dan naar tekeningen te kijken. Dit verhaal stamt uit 1967, maar is actueler dan ooit. Rommeldam wordt overspoeld door buitenaardse wezens. Ze zijn overal en ze zijn goed vermomd. De invasie wordt opgeklopt door de media, die houden van sensatie. De kleine gemeenschap wordt op zijn kop gezet door misleiding en valse informatie.

De overeenkomsten met de huidige situatie in corona-tijden zijn opvallend. De “zielkundige” (psychiater) van dienst draagt een mond/neusmasker. Er is sprake van goede ventilatie in het vertrek waar “wetenschappelijk” onderzoek gedaan wordt. Er worden kunstmatig twee groepen gecreëerd: degenen die de Maanblaffers opsporen en degene die ervan verdacht worden Maanblaffers te zijn. Op elke bladzijde is bangmakerij hét middel om het volk in twee kampen te verdelen. De goeden verenigen zich in een vereniging SOP, de Sociale Ontwaak Partij (we moeten niet ver zoeken om een partij te vinden die recent van naam veranderd is en sociale belangen verdedigt :-) ). De SOP voelt zich verheven boven de anderen en wijst iedereen bij elk gesprek op het loerend gevaar en dat Maanblaffers de oorzaak van de “misstanden” zijn. Je kan ze herkennen aan “hun Driftgraad. Soms aan rood haar en grote voeten”. Het duivelse genie achter de robot-mensen is professer Sickbock. Hij is belust op macht. Hij programmeert zijn volgelingen om vooral de hoger geplaatsten verdacht te maken. De wetenschap misbruikt hij in zijn voordeel.

 

Dieren of mensen

Alle personages zijn dieren die gekozen zijn volgens hoe we die vanuit menselijk standpunt bezien. De burgemeester is een dik, zelfgenoegzaam nijlpaard, de politieagent een buldog, heer Bommel is een goedaardige, domme beer met een opvliegend karakter. Hij is zo zelfgenoegzaam dat hij zichzelf overtuigd heeft dat hij nooit geloofde in het bestaan van de Maanblaffers. Tom Poes is een slimme, witte kat. Hij is de enige zonder kleren en zowat de enige die gezond verstand tentoon spreidt en zich niet laat meeslepen door de hype. Markies De Cantecleer is een haan met lorgnet die graag Franse woorden in zijn conversatie mengt. Het is knap hoe de gelaatsuitdrukkingen op de dierensnoeten vermenselijkt zijn.

De tekst is opzettelijk ouderwets verwoord en lijkt daardoor meer uitstraling te hebben, zo’n beetje als een sacrale tekst:  “Hij zat daar in droeve gepeinzen verzonken”, “met uw welnemen”… De tekeningen blijven een lust voor het oog.

 

Huib Modderkolk

Degene die het boekje inleidt heeft  een - voor Vlamingen - onwaarschijnlijke naam, maar hij is een journalist bij de Volkskrant. Hij spreekt over het Zuid-Hollandse Bodegraven waar begin 2021een complottheorie de aanzwengeling vormde voor grote sociale onrust, precies wat Marten Toonder laat gebeuren in Rommeldam. Hij maakt de vergelijking met de communistenjacht van McCarthy, begin jaren ‘50 in de VS. De introductie van de smartphone na 2007 maakte het tot een instrument van de massa, zodat gelijk wie het kan inzetten “om anderen mee te trekken in de eigen wanen, als politiek instrument om de bubbel naar de mond te praten. Om te waarschuwen voor deugmensen, wetenschappers, de elite, woke burgers, homeopathische verdunning, een geheime agenda of een Great Reset”. Hij noemt ook Zuckerberg die met Facebook de grootste manipulatiemachine van de moderne tijd maakte.